Ćwiczenia artykulacyjne:
2022-03-13
Ćwiczenia artykulacyjne:
Ćwiczenia artykulacyjne to grupa ćwiczeń usprawniających narządy mowy, a więc przygotowujących do prawidłowego mówienia. Dziecko musi mieć wyczucie danego ruchu i położenie poszczególnych narządów mowy. Wymowa każdej głoski wymaga odmiennego ułożenia narządów artykulacyjnych i innej pracy mięśni. Ćwiczenia powtarzamy tak długo, aż dziecko wykona je poprawnie. Wszystkie ćwiczenia wykonujemy w wolnym tempie, ale rytmicznie. Ćwiczymy krótko, ale jak najczęściej.Istotna jest również postawa podczas ćwiczeń. Dziecko powinno być wyprostowane, broda równolegle do kolan, tzn. głowa nie może być opuszczona ani uniesiona zbyt mocno.
Wargi:
1. Zaciskanie warg naprzemiennie: górna na dolną, dolna na górną.
2. Mocne wydmuchiwanie powietrza, zaciskamy wargi.
3. Rozciągamy wargi jak przy głosce [i].
4. Rozchylanie warg jak przy głoskach : [u – e, u –l].
5. Wysuwamy wargi do przodu wargi, ruchy okrężne w jedną i w drugą stronę.
6. Cmokanie.
7. Parskanie – wprawianie warg w drgania.
8. Ściągamy wargi jak przy “u” i cmokamy – robimy całuski.
9. Robimy ryjek i podciągamy górną wargę do nos.
10. Wciągamy policzki do wnętrza buzi.
11. Zamknąć zęby i rozciągać wargi, aby zęby były widoczne.
Język:
1. Wysuwanie “ostrego” języka, język nie dotyka warg.
2. Język “wąski” kierujemy w kąciki warg raz w jedną raz w drugą stronę
3. “Miseczka” – język szeroki dotykamy do górnych zębów.
4. Unosimy język na górną wargę – raz szeroki raz wąski.
5. Czubek języka dotykamy raz do górnych raz do dolnych zębów.
7. Czubkiem języka liczymy wszystkie zęby najpierw na górze, potem na dole.
8. Masujemy językiem podniebienie.
9. Wpychamy policzki czubkiem języka, raz z jednej, raz z drugiej strony.
10. „Śliweczka” – przesuwamy język z jednej strony na drugą.
11. Czubkiem języka dotykamy: nos, brodę.
12. Oblizujemy wargi językiem raz w jedną, raz w drugą stronę.
13. “Przyssać” język do podniebienia do podniebienia i chwilę przytrzymać.
14. “Przyssać” język i mlaskać.
Podniebienie miękkiego:
1. Ziewanie – opadanie i unoszenie podniebienia miękkiego.
2. Wdech powietrza nosem, wydech ustami.
3. Wdech powietrza ustami i wydech ustami (nos zaciśnięty). .
4. Gęganie gąski – buzia otwarta.
5. “Chory miś” – naśladowanie kaszlu, chrząkanie, płukanie gardła, chuchanie.
6. Odkurzacz – wciągamy powietrze przez rurkę, aby wata (styropian), kawałek papieru przykleił się do końca rurki i przenosimy na drugą stronę lub z kubeczka do kubeczka.
7. Wciągamy policzki do wnętrza jamy ustnej, a następnie rozluźniamy je.
Ćwiczenia oddechowe:
1.Wąchamy kwiatek tak, aby jak najdłużej zapamiętać jego zapach.
2. Zdmuchiwanie kawałków waty lub styropianu najpierw z gładkiej powierzchni a następnie z szorstkiej.
3. Nadmuchiwanie balonika jednym wydechem.
4. Dmuchanie na świecę, aby płomień wyginał się, ale nie gasł.
5. Robienie dużej ilości baniek mydlanych poprzez wydychanie powietrza przez rurkę.
6. Robienie baniek mydlanych, pojedynczych, wydychanie powietrza przez powoli, żeby bańka nie pękła.
7. Dmuchamy na kawałki styropianu i wymawiamy głoskę: f, sz, cz, ch.
Ćwiczenie słuchu fonematycznego:
1. Rozpoznawanie dźwięków: drewno, puszka, metal, szklanka, papier (zmieniamy kolejność dźwięków).
2. Różnicowanie dźwięków: toczenie piłeczki pingpongowej, kamyki, moneta, łyżka, klocki, 2 szklanki- 1 z wodą,
3. Różnicowanie dźwięków: uderzanie o łyżeczki, przelewanie wody, darcie papieru, uderzanie klocków,
4. Różnicowanie dźwięków: cukier, gwoździe, kasztany, kamyki (przedmioty uderzamy w pudełku i potrząsamy).
5. Określanie kierunku, z którego dochodzi dźwięk – określanie kiedy jest cicho, kiedy jest cicho, kiedy głośno.
6. Określanie kiedy szybko, kiedy wolno stukamy pałeczką i powtarzamy wystukiwane rytmy.
Ćwiczenia słuchu fonematycznego dla Starszych Dzieci : ( Zerówka, I KLASA)
1. Wyróżnianie sylab – wołanie sylab: 0- lu!, Kry- siu!
2. Wołanie wyrazów i klaskanie tyle samo ile wyraz ma sylab, układanie klocków, rozpoczynamy od wyrazów 2- sylabowych, a później wielosylabowych),
3. Rozpoznajemy pierwszą sylabę: la-, po-, su-.
4. Pokazujemy obrazki i pytamy na jaką sylabę rozpoczynają się obrazki.
5. Dzieci segregują obrazki wg. rozpoczynających się sylab.
6. Mówimy słowa, dzieci klaszczą, gdy słyszą określoną sylabę, np. la,
7. Układanie wyrazów wg sylab końcowych (obrazki) mowa- sowa.
8. Mówimy wyraz, dziecko wyróżnia sylabę początkową.
9. Dziecko otrzymuje obrazki, nazywa je i wyróżnia końcową sylabę.
10. „ Łańcuch sylabowy” – mówimy słowo, dziecko określa sylabę końcowa i podaje wyraz na tę sylabę: woda- dama-maska- kaszka.
Pamiętajcie! Te ćwiczenia nie zastąpią terapii logopedycznej prowadzonej w gabinecie przez logopedę, służą one tylko usprawnieniu aparatu artykulacyjnego. Ich celem jest działanie profilaktyczne.
Pozdrawiam, Marta Bednarek